|
Demir ve çeliğin paslanmaya karşı
korunmasında en akılcı ve kesin çözüm,
malzemenin sıcak daldırma yöntemi ile
galvaniz kaplanmasıdır.
Demir ve çelik malzemeler bulundukları
atmosferik ortamdan etkilenerek zaman içinde
fiziksel, kimyasal, elektriksel ve diğer
özelliklerini kaybederek korozyona uğrarlar.
Bu değişikliğe, “metalin paslanması” da
denmektir. Paslanma sadece görüntü bozukluğu
olmayıp aynı zamanda metali aşındıran bir
kimyasal reaksiyondur. Ayrıca pas,
kaynaklandığı metalden takriben 30 kat büyük
bir hacim oluşturduğundan, paslananan
metalin çevresindeki elemanları da
patlatmaya eğilimlidir. Metali, paslanmayı
oluşturan dış etkenlerden uzak tutabilmek
amacı ilen metal yüzeylere koruyucu
yöntemler uygulanır. Bu koruyucu
yöntemlerden bazıları boya, plastik, nikel,
krom, bakır ve çinko kaplamadır. Ancak;
bütün bu kaplama yöntemleri arasında çinko
kaplama en güvenli ve uzun ömürlü olanıdır.
Çinko kaplama (galvaniz) yöntemi ile
muamelenin diğer yöntemlere nazaran
avantajları şöyle sayılabilir:
- Kalın ve
nüfusiyeti
yüksek ve
homojen bir
yüzey filmi
oluşturur,
diğer
yöntemlerle
ulaşılamayan
kritik
noktalar (iç
hacimler,
keskin
köşeler,
kesim
yerleri,
delik
yüzeyleri,
boşluklar)
vs. korunmuş
olur.
- Diğer
yöntemler,
ufak
zedelenmelere
karşı çok
hassastır ve
genelde
korozyon bu
zedelenmelerde
başgösterir.
Oysa
galvaniz
kaplama
çiziklere
karşı
dirençlidir
ve hatta
kendi
kendini
onarma
özelliğine
sahiptir.
Buna “self
healing
effect” ve “katodik
koruma”
denir. Aynı
nedenlerle,
sıcak
daldırma
galvanizle
kaplanmış
yüzeyler,
darbelere
karşı da
görece
korunmalıdır.
- Kaplanan
malzeme ile
çinko
metalurjik
bir bağ
oluşturur ve
malzeme
yüzeyinde
meydana
gelen alaşım
tabakaları
dış etkilere
karşı
dayanıklı
bir kaplama
sağlar.
-
Galvaniz,
yüzey
kaplama
yöntemleri
arasında en
uzun ömürlü
olanıdır ve
hiçbir bakım
gerektirmez.
- Belli
bir estetik
cazibesi
vardır. İlk
başları
parlak ve
iki boyutlu
kristalin
bir görünüşe
sahip olan
kaplama
yüzeyi,
zamanla
matlaşarak
homojen mat
gri renkte
bir yüzeye
dönüşür.
- Ekonomik
bir
yöntemdir.
Ancak, sıcak daldırma galvanizin
dezavantajları da vardır:
- Sıcak
daldırma
galvaniz
yöntemi ile
kaplanmış
metallerin
onarılması
ve tamiri
mümkün
değildir,
parçanın
tadilat/
onarımdan
sonra bir
tüm olarak
tekrar
galvanizlenmesi
gerekir.
-
Parçaların
teker teker
galvanizlenmesi
gerekir,
yani
montajdan
sonra
galvaniz,
sağlıklı bir
yöntem
değildir,
parçaların
galvanizlenmesi
için önce
sökülmeleri,
işlemden
sonra da
takılmaları
gerekir.
- Küçük
açıklıkları
olan tanklar
gibi bazı
geometriler
sıcak
daldırma
galvanize
müsait
değildir,
imalatçının,
yapının
imalat
sonrası
sıcak
daldırma
galvaniz
yöntemiyle
korunacağını
bilmesi
gerekir.
- Sıcak
daldırma
galvaniz
teşkilatı
pahalı ve
yaygın
olmayan bir
teşkilattır,
yöntemin
lojistiği
sorun
yaratabilir.
Teknelerde, çapalar, zincirler ve bazı
tanklar sıcak daldırma galvaniz ile
kaplanır. Özellikle klasik teknelerde,
çarmık ayakları, kurtağızları, bumba ve
kapela fitingleri ve diğer bir dizi aksam
sıcak daldırma galvaniz ile korunurlar.
YachtWORKS, TS-914, DIN 50976 standartlarına
uygun şekilde bu kaplama metodunu
uygulamakta ve tavsiye etmektedir. Demir
esaslı kaynaklı ve şekillendirilerek son
şeklini almış malzeme, erimiş haldeki çinko
banyosuna daldırılarak yüzeyinde çinko-demir
alaşımından korozyona karşı koruyucu bir
kaplama ekle edilir.
|
